Het verliezen van een iemand door zelfmoord komt vaak als een grote schok. Het kan je overvallen en veel vragen oproepen: Waarom? Had ik wat kunnen doen om het te voorkomen? Wat zouden andere mensen hier wel niet van denken? In deze blog praten we over het omgaan met dit enorme verlies.
Rouwen
Wanneer iemand ervoor kiest om zelfmoord te plegen, is dat voor de achterblijvers heel moeilijk. Ze lopen vaak vast in hun rouwproces. Ze hebben moeite om hun dagelijkse activiteiten weer op te pakken en normaal te functioneren. Rouw beheerst hun leven. Een normaal leven lijkt ver weg. Wat heel belangrijk is om te weten is dat rouwen voor iedereen anders is. Er is hierin geen juiste of verkeerde manier. Volg je gevoel en je behoeften en geef het de tijd. Iedereen rouwt in een ander tempo en op een andere manier: gun jezelf je eigen pad en durf om hulp of steun te vragen.
Wanneer kinderen iemand verliezen aan zelfmoord, kan het lastig zijn om te vertellen wat er is gebeurd. Toch is aangeraden om de waarheid te vertellen. Probeer dit te doen in woorden die aansluiten bij de leeftijd van het kind. Nare details kan je dus achterwege laten, maar wees wel eerlijk. Wanneer zij de waarheid niet weten, kan dat angst en onzekerheid veroorzaken. Daarnaast is het voor kinderen belangrijk dat ze zich veilig voelen om hun gevoelens te delen. Dit kan je creëren door over de overledene te praten, hun gevoel te accepteren en ook jouw gevoel te uiten.
De emoties van een nabestaande
De emoties die kunnen volgen nadat je iemand verliest aan zelfmoord, zijn enorm uiteenlopend. Zo kan je schok en ongeloof ervaren; je kunt bijna niet geloven dat diegene zelfmoord heeft gepleegd. Je kan erg worstelen met vragen. Het is heel normaal dat je op zoek gaat naar antwoorden. Je wilt alles zo goed mogelijk begrijpen. Daarnaast kan je angst en suïcidale gedachtes ervaren. Donkere gedachten komen en gaan en horen bij elk rouwproces. Mocht je merken dat deze omslaan naar zelfmoordgedachtes, zoek dan hulp! Schuldgevoelens zijn ook veel voorkomend na een verlies door zelfmoord. Had je het kunnen voorkomen? Had ik maar…. Schuldgevoelens kunnen er zijn, maar het is uiteindelijk belangrijk dat je inziet dat je niks verkeerds hebt gedaan. Ook boosheid kan bij rouwen voorkomen.Je kunt hierbij kwaad zijn op jezelf, maar je kunt ook kwaad zijn op degene die zelfmoord heeft gepleegd. Waarom heeft hij mij achtergelaten met de pijn? Een minder bekende emotie bij rouwen is opluchting. Het klinkt misschien gek, maar dat is het zeker niet. Het kan erbij horen. Denk bijvoorbeeld aan een dierbare die al lang depressief is en al jaren worstelt. Dit kan moeilijk zijn voor de omgeving. Tot slot kan je je zelfs blij voelen tijdens het rouwen. Blij om de herinneringen die je met diegene hebt. Maar ook kan een verlieservaring een eye-opener zijn om meer te genieten van het leven. Al deze emoties kunnen als zeer intens, tegelijkertijd en als tegenstrijdig ervaren worden. Ook kan het zijn dat je je juist gevoelloos voelt. Het is goed om te weten dat alle emoties normaal zijn. Iedereen rouwt op zijn/haar eigen manier.
Voor jezelf zorgen
Na het verliezen van een iemand door zelfmoord, is het belangrijk om voor jezelf te blijven zorgen. Dit kan je doen door de verschillende emoties toe te laten en door erover te praten. Sommige mensen willen graag tijd doorbrengen met hun mensen en anderen hebben behoefte aan rust en me-time. Vaak is een combinatie van die twee het beste. Probeer op zoek te gaan naar een goede middenweg tussen tijd voor jezelf en tijd met anderen. Ook creatief en actief bezig zijn kan helpend zijn om het rouwproces door te komen. Je kunt hierbij denken aan het bijhouden van een dagboek, het maken van filmpjes, het uitschrijven van gedachten en emoties, een wandeling maken, een boek lezen of afspreken met een goede vriend(in).
Vooroordelen, schaamte en taboe
Op zelfmoord rust in de samenleving een taboe. Soms zijn nabestaanden bang voor het oordeel van hun omgeving. Je kan bijvoorbeeld merken dat de mensen om je heen het overlijden of jou vermijden. Ook kan je bang zijn voor de reacties van anderen en vermijd je het zelf. Je kunt jezelf hierbij gaan isoleren van je omgeving en besluiten de oorzaak van het overlijden te verzwijgen. Zwijgen over zelfmoord kan de rouw onnodig zwaar maken. Zoek aansluiting bij mensen die je wel begrijpen of je open benaderen. Sluit jezelf dus vooral niet op en praat erover.