OVER SUÏCIDE
Wat is suïcidaliteit?
Suïcidaliteit is een brede term die het geheel van suïcidale gedachten, verlangens, voorbereidende handelingen en zelfmoordpogingen omvat. Er worden verschillende termen voor suïcide gebruikt, zoals zelfmoord & zelfdoding.
Zelfmoordgedachten hebben nooit één oorzaak, maar komen voort uit een combinatie van biologische, psychologische en sociale factoren. Zelfmoordgedachten ontwikkelen zich ook niet in een rechte lijn, maar hebben ups en downs. Er gaat altijd een heel proces aan een zelfmoordpoging vooraf en dit kan ook nog eens erg verschillend zijn van persoon tot persoon. In het proces ontwikkelen gedachten zich naar een meer concreet plan en kan soms leiden tot een zelfmoord(poging). Het kan starten met een wens om uit een problematische situatie te ontsnappen. Zelfmoordgedachten kunnen verdwijnen na een tijd, maar kunnen ook opnieuw opkomen als er weer confronterende of stresserende gebeurtenissen plaatsvinden.
Nooit één oorzaak
Verschillende vormen van emotionele pijn kunnen leiden tot zelfmoordgedachten.
Zelfmoordgedachten ontstaan altijd door een bepaalde kwetsbaarheid (deze kan genetisch, (neuro)biologisch of psychologisch zijn) in combinatie met stressvolle levensgebeurtenissen (bijv. sociale of psychische problemen). Zelfmoordgedachten zijn nooit uitsluitend een reactie op een bepaalde situatie of gebeurtenis (bijvoorbeeld het verbreken van een relatie, een ruzie met een ouder of een ontslag), er is altijd meer aan de hand.
Risico- & Beschermende factoren
Enkele voorbeelden van risicofactoren die de kans vergroten dat iemand zelfmoord overweegt, zijn:
1. Genetische en (neuro)biologische factoren (bijv. afname van de serotonerge activiteit).
2. Psychologische factoren zoals zwart-wit denken, negatief zelfbeeld, intense uitzichtloosheid of impulsiviteit.
3. Sociale problemen of een stressvolle levenservaring (bijvoorbeeld verlies van een dierbare, werkloosheid, blootstelling aan geweld of misbruik).
4. Een psychisch probleem (bijv. depressie, eetstoornis, middelenmisbruik)
5. Lichamelijke aandoening (bijv. een ziekte die chronische pijn veroorzaakt).
Gelukkig zijn er ook beschermende factoren die de kans kunnen verkleinen dat iemand zelfmoord overweegt. Voorbeelden:
1. Voldoende veerkracht en optimisme (jouw eigen kracht om met problemen om te gaan)
2. Religie en zingeving aan het leven
3. Positief zelfbeeld
4. Sociale steun van vrienden en/of familie.
5. Beschikbaarheid van professionele hulp
De pijn is niet altijd duidelijk maar de meeste suïcidale mensen laten de signalen wel zien. Klik hier om meer over de signalen te leren.